Invoering Europees aangiftesysteem ICS 2 in laatste fase: housefilers in december aan zet

Weblogbericht | 26-11-2024 | Webredacteur Douane

Wat is ICS2 precies, en wat betekent het voor bedrijven?

“ICS2 is een samenstelling van informatiesystemen en bestaat uit Europese en nationale onderdelen. Het legt gegevens vast van alle zendingen die de Unie binnenkomen. Het doel is om onze markt en de burger beter te beschermen tegen ongewenste goederen. Bedrijven moeten meer gegevens over hun binnengebrachte goederen verstrekken dan voorheen. Bijvoorbeeld wie de verkopers van douanegoederen van buiten de Unie zijn, en wie de kopers in de Unie. Doordat we meer informatie hebben, en de informatie van verschillende lidstaten combineren, kunnen we een betere risicoselectie uitvoeren. Zo kunnen we, veel beter dan voorheen, ongewenste goederen tegenhouden. Een voordeel van het nieuwe systeem voor bedrijven is dat de aan te leveren gegevens en de manier van aanleveren op Europees niveau gestandaardiseerd is. Er zijn wat dat aangaat geen verschillen meer tussen lidstaten.”

In welke fase bevindt de invoering van ICS2 zich nu?

“De implementatie is in 2021 begonnen en ging in juni van dit jaar de derde en laatste fase in. Bij fase 1 ging het om alle postzendingen die de Unie binnenkomen. Fase 2 ging om luchtvracht. De derde fase geldt voor goederen die via zee  worden binnengebracht. De Douane heeft begin juni het nieuwe ICS2-systeem voor fase 3 in gebruik genomen. Nu zijn de bedrijven aan zet. Maritieme vervoerders moeten uiterlijk op 3 december op ICS2 overgaan. Vanaf 4 december start de volgende overgangsfase voor het bedrijfsleven,  die loopt tot 1 april 2025. In deze periode gaan zogenoemde housefilers aangiftes doen in ICS2. Dat zijn expediteurs, vaak de organisator van de verzending van goederen.”

Waarom was een nieuw systeem nodig?

“Om informatie tussen lidstaten beter  te kunnen uitwisselen, waren we toe aan één Europees aangiftesysteem. Stel: vanuit China komen goederen de Unie binnen. Op het moment dat zo’n zending binnenkomt, delen alle lidstaten risico-informatie van de zending met elkaar. Dat kan informatie zijn over de goederen zelf, of over de zending van de goederen, zoals de haven waar de goederen zijn geladen. Alle betrokken lidstaten voeren op basis van deze informatie een risico-analyse uit, en delen de uitkomsten daarvan met elkaar. Voorheen vond die uitwisseling veel minder plaats. En daar zit de grootste winst. In plaats van risicoselectie op basis van gegevens van één land, kan je nu risicoselectie doen met gegevens van 27 landen. En dus ook met meer gegevens over de zendingen dan voorheen.”

En zie je daar al resultaten van?

“Ja, er zijn al situaties geweest waarbij de betere uitwisseling van informatie heeft geleid tot het tegenhouden van ongewenste goederen. Doordat ICS2 in de luchtvaart al wat langer wordt gebruikt, hebben we daar al de eerste resultaten geboekt. In Nederland, maar ook hebben we andere lidstaten al kunnen helpen. Doordat er iets op de radar kwam wat zonder de nieuwe werkwijze waarschijnlijk niet was opgevallen.”

Wat vinden bedrijven van de nieuwe werkwijze?

“Ze vinden de overgang complex. En dat begrijp ik volkomen. Het kan veel werk zijn om aan alle nieuwe eisen te voldoen. Dat zit hem dan vooral in de  regels rond het aanleveren van extra gegevens over de zending. Hierdoor moeten bedrijven opnieuw afspraken maken met hun logistieke ketenpartners over het uitwisselen van gegevens. Dat vinden ze nog wel eens lastig. Ik wil daarom ook een groot compliment maken aan alle bedrijven die al met ICS2 werken. Die hebben flink wat inspanningen moeten leveren om aan alle voorwaarden te voldoen.”

Wat kunnen bedrijven doen als ze toch problemen ondervinden met de overgang?

“Er kunnen altijd knelpunten ontstaan, daar zijn wij ons als Douane van bewust. Daarom proberen we bedrijven met webinars, presentaties en overleggen zoveel mogelijk uitleg te geven. Ook is er op douane.nl een aparte pagina ingericht met alle informatie rondom de overgang naar ICS2. Hier vind je de laatste updates, antwoorden op veelgestelde vragen en technische informatie. Voor telefonische hulp is de Nationale Helpdesk Douane beschikbaar.”