100% controle: intensieve controle in de strijd tegen drugssmokkel

Met onder andere speurhonden, interviews, bagagescans en oog voor detail houden douaniers zicht op smokkel tijdens de 100%-controles. Deze speciale controles op geselecteerde vluchten met een hoog risico zijn effectief in de strijd tegen drugssmokkel.

Wat is een 100%-controle?

Sinds 2003 voert de Douane zogenoemde 100%-controles uit. Dit zijn grondige controles op vluchten uit Aruba, Bonaire, Curaçao, Sint Maarten, Suriname en Venezuela.  Vluchten uit deze landen hebben een verhoogd risico op drugssmokkel. Bij vluchten onder dit 100%-regime worden zowel passagiers, als hun bagage, als ook het vliegtuig en de vrachtzendingen gecontroleerd. 

Tijdens de controle van deze vluchten ligt de focus op drugssmokkel, maar kijken de douaniers uiteraard ook naar andere zaken. Daaronder ook de goederen die onder de bepalingen ten aanzien van Veiligheid, Gezondheid, Economie en Milieu (VGEM-taken) vallen. Deze taken doen we in opdracht van andere ministeries. 
 

Nauwkeurig en volledig

De 100%-controle dankt zijn naam aan de volledigheid. Op vrijwel alle mogelijke manieren controleert de Douane deze vluchten. Douaniers staan aan de gate, waar de passagiers aankomen. Hier wordt vaak ook gebruik gemaakt van een speurhond, die verdovende middelen kan ruiken. Douaniers stellen de reizigers vragen, die signalen van smokkel duidelijk kunnen maken. Ook kunnen douaniers reizigers fouilleren (lijfsvisitatie),  de handbagage scannen  en handmatig controleren. 

Niet alleen aan de gate wordt er gecontroleerd. In de kelder, waar de ruimbagage binnenkomt, zijn ook controlemogelijkheden. De bagage van deze vluchten wordt naar aparte bagagebanden gereden, waar deze gescand wordt. Als er iets opvalt op de scanbeelden, kunnen douaniers de koffers openen en controleren. Wanneer ze dit doen, stoppen ze altijd een brief in de koffer, om dit duidelijk te maken. 

Smokkel gebeurt op verschillende manieren. Niet zelden gebruiken smokkelaars ook het vliegtuig zelf. Douaniers die toezicht houden op het vrachtgedeelte van Schiphol, controleren dan ook het vliegtuig en de zendingen die via de vrachtprocessen vervoerd worden. Ook hiervoor kunnen zij speurhonden inzetten of gebruik maken van scanmogelijkheden. 
 

Hond en hondengeleider bij bagageband in kelder
Beeld: ©Douane
Tijdens de 100%-controle worden ook speurhonden ingezet, bijvoorbeeld om de bagage te controleren.

Met zorg en aandacht

We begrijpen dat de controles als belastend kunnen worden ervaren. Daarom gaan we er zo zorgvuldig mogelijk mee om. We voeren deze controle zo efficiënt mogelijk uit, om er zo voor te zorgen dat de reiziger er zo weinig mogelijk last van heeft. 

We vinden het belangrijk om dit werk met zorg en aandacht te doen en ervoor te zorgen dat de controles op de juiste manier verlopen. Tijdens de controle kijkt een kwaliteitsbeheerder (KB’er) daarom mee om te zien of alles goed verloopt.
 

Verdiepte controle voor meer onderzoek

Wanneer iets opvalt tijdens de controle (aan de gate of van de ruimbagage), of wanneer een reiziger niet wil meewerken, kunnen douaniers een reiziger selecteren voor een verdiepte controle. Dit gebeurt in een aparte ruimte. De verdiepte controle kan bestaan uit een grondig interview en ook in deze ruimte is de mogelijkheid om bagage te scannen.

Wat gebeurt er bij (verdenking van) drugssmokkel?

Wordt een reiziger door de Douane aangehouden op verdenking van smokkel van verdovende middelen? Dan wordt de passagier overgedragen aan de Koninklijke Marechaussee. Zij pakken de zaak verder op. Op de luchthaven is een bodyscan, deze kan aantonen of er verboden middelen in het lichaam zitten. Hiermee kan de passagier zijn onschuld bewijzen. Wanneer een bolletjesslikker zich met spoed moet ontlasten, kan dit op het slikkerstoilet. Dit is een speciaal toilet zodat de bolletjes met drugs veilig worden opgevangen en niet worden weggespoeld.

Doordat deze mogelijkheden op de luchthaven zelf zijn, kunnen dit soort zaken snel afgehandeld worden. Als deze er niet zouden zijn, moet men bijvoorbeeld uitwijken naar een ziekenhuis voor zo’n scan. 

De Douane treft nog altijd bolletjesslikkers aan op deze vluchten, waardoor deze controles van belang blijven. Naast geslikte bolletjes, treffen douaniers ook zogenoemde ‘duwersbollen’ aan, dit zijn bollen met drugs die anaal of vaginaal ingebracht worden in het lichaam. En de Douane treft nog steeds  koeriers aan die verboden goederen op het lichaam of in hun reizigersbagage hebben verstopt.
 

Hoog-risico vluchten

Naast de vluchten die onder het vastgestelde 100%-regime vallen, zijn er nog meer vluchten die extra aandacht krijgen vanwege een hoger risico op (drugs)smokkel. Het Douane Landelijk Tactisch Centrum (DLTC) doet risicoanalyses en kan op basis hiervan vluchten selecteren die aan een grondige controle onderworpen worden. Welke vluchten een hoger risico hebben, hangt af van de onderkende risico’s.